Dat was de prikkelende titel van de lezing van Pieter Cobelens: be happy, no worries. Prikkelend, zeker als je beseft dat zijn lezing ging over de bedreigingen waar Nederland mee te maken heeft. Spoiler: Cobelens is een optimistisch mens en gelooft dat wij veel bedreigingen het hoofd kunnen bieden.
Generaal-majoor b.d. Peter Cobelens was tot zijn pensionering in 2011 vijf jaar lang hoofd van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Hij weet dus waarover hij het heeft. De bedreigingen voor Nederland vallen in een aantal hoofdcategorieën uiteen: Oekraïne, geopolitieke risico’s, cyber (oorlog) en content.
Veel dreigingen uit het (recente verleden) zijn uiteindelijk, als je naar het grote plaatje kijkt, zonder al te ingrijpende gevolgen voorbij gegaan: COVID, Brexit, de Millennium Bug, 9/11. Het doet niets af aan het drama en de ellende op het moment zelf, maar het heeft ons niet op de rand van de afgrond gebracht.
Hetzelfde geldt nu voor de oorlog in Oekraïne, een vreselijke oorlog, met een schurkenrol voor Poetin, maar de kans dat het uitdraait op een nucleaire oorlog die ook Nederland zal raken, acht Cobelens buitengewoon klein.
Mede door de oorlog in Oekraïne en de agressieve houding van Rusland jegens het Westen, maken sommige mensen zich ook zorgen over de onderzeese infrastructuur. Cobelens deelt die zorgen deels, maar hij gelooft ook in onze capaciteit om die infrastructuur te verdedigen.
Natuurlijk heeft Europa zijn defensie sinds 1989 verwaarloosd, maar de laatste jaren lijkt die tendens doorbroken. Het gaat langzaam, maar democratieën kunnen zich wel degelijk wapenen tegen de dreigingen van deze tijd.
In de digitale wereld speelt Nederland een belangrijke rol. Wij lopen vaak voorop met digitale toepassingen. Door de aanwezigheid van geavanceerde technologieën is Nederland ook goed in staat zich te verdedigen tegen cyberdreigingen.
Het was een enorme waslijst aan dreigingen die Cobelens de revue liet passeren, maar hij slaapt er zelf niet minder om, omdat de mogelijkheden om ons te verdedigen legio zijn. De Heeren trokken monter huiswaarts.
Tekst en foto: Hans-Peter Lassche